Reclame met een randje

Het zijn twee interessante beelden die opduiken in het straatbeeld van een van de Friese Elfsteden; Sneek om precies te zijn. Om met het meest aardige van de twee te beginnen. De ondernemer geeft aan dat Beerenburg voorheen een 'medicijn' was en mocht u dat als gebruiker heden ten dage nog ernstig nemen dan ondersteunt de slijter dat met plezier.

Nu is deze reclame uiting voor discussie vatbaar. Er is geen enkele medicus in Nederland te vinden die Beerenburg met een alcoholpercentage van ruim 30% nog als medicijn voor zal willen schrijven. Daar zijn verschillende redenen voor te bedenken. De meest relevante is dat niemand, behalve de bewaarder van het geheime familierecept, weet wat er in de drank gaat. Daarnaast is het ook nog eens zo dat ieder zichzelf respecterende familie wel een eigen variant heeft van Beerenburg (Joustra, Sonnema of Westra, om een paar namen te noemen) of een andersoortig kruidenbitter (Bakkertje of Nobeltje).

En twee, geen enkele arts wil het op zijn geweten hebben dat een gebruiker, weliswaar op voorschrift, hierdoor mogelijk als alcoholist in zijn praktijk zou verschijnen, omdat het drankje een verslavende uitwerking heeft.  

Toch is er ook wel iets dat doet vermoeden dat er een zekere kern van waarheid zit in deze reclame. Een van de bestanddelen van Beerenburg is kruidnagel. Nu hoef je geen Beerenburg te gebruiken om te weten hoe een kruidnagel smaakt, een goed stuk nagelkaas helpt je ook een heel eind op weg. Daar zit de kruidnagel in die je echt wel proeft en inderdaad een iets helende werking zou kunnen hebben. Leg maar eens een kruidnagel op een holle kies. En dat was in vroeger dagen ook het medische aan dit drankje. Bij een bezoek aan de tandarts wilde nog wel een sprake zijn van napijn bij een behandeling. 

Stel dat een bemanningslid van de TX 11, in de periode dat dit nog een visserschip was op zee, een turbulente pijn zou krijgen dan is een kruikje met een drankje in het vooronder dichterbij dan de tandarts of andere arts aan de wal.

Tegenwoordig is het advies om een tablet paracetamol te gebruiken, maar 100 jaar geleden zou dat ook wel eens een slok uit een kruikje kunnen zijn. Het verzacht de pijn in ieder geval, althans zo werd algemeen aangenomen. Of ieder huishouden een kruidnagel voor huishoudelijk gebruik in de keukenkast had staan is de vraag, maar ook dat kan een probaat middel tegen de pijn zijn geweest.

Kortom een leuke reclame, maar graag met een korreltje zout. 

De tweede is heden ten dage nauwelijks meer denkbaar in Nederland: 'Heel Nederland rookt'.

Het is een fraaie muurschildering op een zijmuur, en waarschijnlijk zullen de meeste voorbijgangers recht voor zich uit kijken, of hooguit naar het passerende verkeer, of een blik werpen in de etalages. Echt veel tumult zal deze reclame dan ook niet meer veroorzaken anno 2023. Het geeft in ieder geval een duidelijk beeld hoe daar 100 jaar geleden over werd gedacht. En eigenlijk was roken tot ver in de jaren zeventig van de 20e eeuw de normaalste zaak van de wereld. Op alle plekken in de samenleving, van de huiselijke kring tot aan de raadszaal, toe er werd gerookt. In de oudste treinstellen die nu nog op het spoor rijden zitten nog ingebouwde asbakjes, al zijn het er steeds minder, omdat bij groot onderhoud alles van het interieur wordt vervangen.

De overheid streeft er naar om in het jaar 2040 een rookvrije generatie op te laten groeien. Niet voor niets wijzen tal van longartsen op de grote schade van tabak voor de volksgezondheid, en in het bijzonder voor de, notoire, roker.

De vraag bij deze reclame is voor de taalpurist: rookt het land of rookt de Nederlander?

Deze, op zich fraaie, muurschildering laten zitten is het advies, en weinig aantrekken van de boodschap die heden ten dage toch echt achterhaald is.

Voor drinken en roken geldt dat het overal gebeurde, evenals reclame maken voor bepaalde producten. In het Buitenmuseum hangen op de zijmuur van de bakkerij uit Hoorn fraaie emaille borden.

 

bijdrage geplaatst: 7 december 2023

afbeeldingen: auteur