Diana Stricker
Ik heb het dan over het Neptunusritueel. Zodra een schip de evenaar passeert ontmoeten de bemanningsleden die dat nog niet eerder hebben gedaan Neptunus. Ze onderwerpen zich aan hem en laten zich door hem ‘dopen’. Dit ritueel is al behoorlijk oud, en werd vroeger op alle soorten schepen uitgevoerd. Nu komt Neptunus nog voornamelijk op cruiseschepen en bij de Koninklijke Marine kijken.
Er kan op verschillende manieren gehoor aan dit ritueel gegeven worden, maar vaak is de weg naar Neptunus nou niet bepaald schoon te noemen… Bij de Koninklijke Marine verloopt het ritueel vaak als volgt: er wordt iemand als Neptunus aangewezen. Deze persoon wordt ritueel verwelkomt en neemt, verkleed, plaats op een troon. De nieuwelingen moeten dan, geknield op het dek, een eed afleggen. Nou ja, een eed is het niet echt, maar je onderwerpt je aan de wil van Neptunus en hoopt op zijn genade. Dan worden, één voor één, de dopelingen ingesmeerd met ‘zeewier en vissenbloed’, oftewel met viezigheid, zoals vies afwaswater, met de kookresten van afgelopen dagen erin, rotte eieren, visresten, en al het andere wat je maar aan viezigheid kunt bedenken (al zitten daar natuurlijk wel grenzen aan, want het moet wel gezond blijven…). Dan volgt de daadwerkelijke ‘doop’. Je wordt gereinigd door achterover onder gedompeld te worden in een door de zeelieden gefabriceerd bad.
Ook krijg je, in ieder geval aan boord van Zijner Majesteit’s schepen, een ‘doopnaam’ (vaak een vissennaam, of een andere maritieme verwijzing). Je krijgt er dan ook een oorkonde bij, met je doopnaam en de datum erop. Vergeet hem bij je volgende reis niet! Anders moet je je opnieuw aan Neptunus voorstellen, wordt je benoemd tot ‘uilskuiken’, en moet je nog een rondje door de troep…
De dag waarop Neptunus aan boord is, is gevuld met feestelijkheden. Vaak is er aansluitend wel een barbecue en wordt er een klein drankje genuttigd. In mijn tijd bij defensie werd er aan boord alcohol geschonken, dus zo’n dag verliep uiterst gezellig… Zo’n ritueel werkt verbroederend en schept verbinding. Ja, je wordt onder gesmeerd met troep, en ja, dat kan vervelend zijn, maar je weet dat alle anderen aan boord door het zelfde heen zijn gegaan en dat jij nu bij deze groep hoort.
Bij de Koninklijke Marine wordt ook de punt van de boeg van het schip rood geschilderd, vaak tijdens het varen nog. Zo weten alle andere marinemensen dat dit schip over de evenaar geweest is. Overigens, als de punt van het schip blauw geschilderd is betekent dit dat het schip binnen de poolcirkel is geweest. Dat is weer een feestje op zich.
Ikzelf heb Neptunus helaas nooit mogen ontmoeten, omdat mijn reizen met de Koninklijke Marine me altijd nét boven de evenaar hielden. Ik vind dat toch jammer, want ik had Neptunus, ondanks het pad naar hem toe, best willen ontmoeten.
Diana Stricker
Bron: de foto's zijn afkomstig uit een in eigen bezit zijnde video