Het echte verhaal zullen we nooit meer kunnen achterhalen maar er naar raden is een optie om het verleden dichterbij te brengen.
21 inwoners van Enkhuizen worden in het tweede kwart van de negentiende eeuw ingeschreven in het bevolkingsregister van de gemeente Steenwijkerwold en in het bijzonder in het dorp Willemsoord. Willemsoord, een onooglijk dorp ver van de bewoonde wereld.
Willemsoord is in 1818 bekend geworden door de stichting van de Maatschappij van Weldadigheid door Generaal Johannes van den Bosch als tegenmaatregel tegen de steeds groeiende armoede. 50% van de Nederlandse bevolking (2 miljoen inwoners) leeft op dat moment onder de armoedegrens en zo zien we vanaf dat jaar, vooral vanuit het westen van het land, mensen naar Willemsoord trekken. Andere koloniedorpen van de Maatschappij waren in Boschoord, Frederiksoord (hoofdvestiging) en Wilhelminaoord. Hier is nog een plek waar ze kunnen wonen maar waarschijnlijk vooral moeten werken en het regiem hard zal zijn geweest. Hun levensverhalen zullen niet meeslepend zijn. Wel getekend door armoe en ontbering, mislukt, geen toekomstperspectief. Naast Willemsoord is er ook een vergelijkbare kolonie gesticht in Veenhuizen, op de grens van het Fochteloërveen. Nu is dat een schitterend natuurgebied toen stond het synoniem voor buitengesloten uit de maatschappij waar ontsnappen niet meer mogelijk is. Hoe komt dat barre leven in het buitenmuseum tot uitdrukking? Is het verhaal van de Durgerdammers vissers op een ijsschots hier een afspiegeling van?
Zowel in Willemsoord als in Veenhuizen waren naast de directeur en de onderdirecteuren ook wijkmeesters. Zij moesten de orde bewaren.
In een ander bevolkingsregister worden de bewoners kolonisten genoemd. Voor hun dagelijks werk waren er veel kolonisten te vinden in de weverij maar ook landarbeid.
De Maatschappij van Weldadigheid bleef functioneren tot begin 20e eeuw, in 1949 werden alle bezittingen verkocht. De Maatschappij bestaat in 2018 200 jaar, mogelijk is dat aanleiding om zowel Willemsoord als Veenhuizen en de vestiging in België op de Werelderfgoedlijst van Unesco te plaatsen (de voordracht hiervoor heeft mede namens België kortgeleden plaatsgevonden). Dat zullen de kolonisten waarschijnlijk nooit hebben durven denken dat er bijna 200 jaar later nog aan hen gedacht wordt en dat het een bijzondere plaats is waar zij ooit verbleven.