Afscheid

Afscheid, vroeg of laat ontkomt niemand aan het nemen van afscheid. Dat klinkt dramatisch maar op de grens van leven en dood om maar direct het meest rigoureuze voorbeeld te noemen blijft vrijwel niemand zonder gevoelens van emotie overeind. Het horen van: 'heeft een ernstige' ziekte is al voldoende om emoties op te roepen, of iemand is medisch gezien niet langer te behandelen. Nog zo'n tik die dan wordt uitgedeeld.

Het kan ook allemaal wat vriendelijker: 'tot morgen', volgende week of vul maar in. Gevoelsmatig is er een afstand en afscheid als familie naar een ander continent gaat om daar een bestaan op te bouwen. Maar zo'n emigratie voelt anders dan in de jaren vijftig en zestig nu zo'n zeventig jaar geleden. Hele volksstammen stapten in de haven van Rotterdam aan boord van een van de schepen die naar Amerika, Australië, Canada of Nieuw-Zeeland zou varen. Daarvan wist je vrijwel zeker dat is een langdurig afscheid. Met alle moderne communicatie zit je bij elkaar aan het keukentafel via een schermpje op de telefoon en praat je weer even bij. De afstand en het tijdsverschil blijft maar tussen een directe online verbinding of een brief per luchtpost zit wel een wereld van verschil.

Maar het kan ook zijn dat de herinneringen gewoon dicht bij huis blijven. Iedereen kijkt in het vroege voorjaar uit naar de eerste lentedag, de eerste zonnestralen die weldadig aanvoelen na een wat sombere periode met minder zonuren en lagere temperaturen die nu eenmaal bij herfst en winter horen. Misschien is het over dertig of veertig jaar wel gewoon om jaarrond in de zomerkleren te blijven lopen. 

Afscheid nemen past dus ook bij de wisseling van seizoenen: van lente naar zomer, van zomer naar herfst en straks van herfst naar winter. Met het wegtrekken van de zon komt regen naderbij. Op zich is dat ook wel nodig die mooi milde klimaatzone waar Nederland in ligt. Geen woestijn hitte in de zomer en geen strenge winters.

Van alles een beetje en eigenlijk zijn al die beetjes dan ook weer genoeg om wat op het veld staat in bloei en groei te laten komen.

Wie geniet er niet van de eerste bloesem en een paar maanden later de eerste vruchten of de najaarsbloemen en alles wat er tussen zit. Een periodiek bezoek aan het Zuiderzeedorp laat deze regelmaat keurig zien.

Dat afscheid nemen wordt fraai geïllustreerd door de gevelsteen die in Berkhout te vinden is: de zon maakt gedeeltelijk plaats voor de naderende regen. Ook de natuur neemt afscheid. Het blad aan de boom verkleurt en valt af, tuinen worden soberder en winterklaar gemaakt, akkers zijn kaal, leeg en omgeploegd. Binnen enkele weken staat het vee weer op stal. En de zon zelf neemt ook een beetje afscheid, het daglicht wordt korter, de kracht van zonnestralen verflauwt.

De natuur laat zich niet zo opjagen om 24 uur per dag 'aan te staan' er is orde en regelmaat er is een tijd van etc.

Somberen over afscheid is niet nodig, kijk naar de wolkenpartijen iedere wolk is weer anders, iedere streep op het water is weer anders. En straks ja dan komt de zon weer terug: Na regen komt zonneschijn. In een Gronings dorp staat op de zijgevel van een fraai negentiende eeuws herenhuis: 't is nooit zo nat of zun schient altijd wat'.

bijdrage geplaatst: 20 oktober 2025

afbeeldingen: auteur