Eva Vriend
Als in de kledingwinkel vreemde klanten binnenkwamen, dan mocht Sophie hen niet in het Fries begroeten. Beslist niet. Dan kwamen ze waarschijnlijk uit de Noordoostpolder, en die sprak je netjes in het Nederlands aan. 'Goedemiddag mevrouw, wat kan ik voor u betekenen?'
Sophie Zonderland is de moeder van de Olympisch rekstokkampioen Epke Zonderland (1986). Zij groeide op in Lemmer en bleef hier na haar huwelijk met boerenzoon Huite Zonderland wonen. Haar meisjesnaam is Van den Berg. Grootvader Willem van den Berg runde het kledingmagazijn aan de Schans 63 in Lemmer. Later nam haar vader Johan met zijn broer Inno de winkel over.
'Voor goede kleding is het aangewezen adres: Firma W.I. van den Berg,' adverteerde de Friese Koerier op 1 augustus 1953. 'Telefoonnummer: 144.' De reclameslogan luidde: 'Grote sortering. Lage prijzen.'
In de tijd van de Zuiderzee naaiden haar grootouders en ouders de kielen voor de vissers zelf. Het waren armoedige jaren, de visserij liep terug, helemaal na de voltooiing van de Afsluitdijk. De middenstanders keken uit naar de komst van de Noordoostpolder en de nieuwe klanten die daar zouden komen wonen.
Sophie werd geboren in 1945, drie jaar na de drooglegging van de polder. Haar vader schakelde toen langzamerhand over op een nieuw assortiment dat hij inkocht bij het confectiecentrum in Amsterdam. De visserskielen werden vervangen door boerenkielen, en werkbroeken voor op het land, overalls ook.
De zaken liepen goed. 'Alles werd beter,' zegt Sophie. Haar vader verkocht tevens huis-aan-huis in de polder, herinnert zij zich. Daarmee adverteerde hij ook. Uit de Friese koerier van 4 augustus 1956: 'Vrijblijvend kunnen wij u thuis bezoeken.'
Dat Epke vele jaren later zou schitteren als turner heeft Sophie haar vader nooit kunnen vertellen. Johan van den Berg overleed te jong, op 56-jarige leeftijd in 1974. Sophie moest toen als tweede dochter in het gezin veel helpen thuis. Gezamenlijk deden ze er alles aan om de kledingzaak draaiende te houden. Het was hard werken in een emotioneel zware tijd.
Haar broer die zou opvolgen, verkoos uiteindelijk een ander bestaan. De kledinghaakjes uit de winkel van toen hangen nog altijd bij Sophie Zonderland in de gang. Als Epke thuis is, hangt zijn jas eraan. En hem begroet Sophie gewoon in het Fries.