Verhaal

Vaders herinneringen uit Urk

Fallback image Zuiderzee Redactie icon location Urk

Cobie Koelewijn (51) uit Urk vertelt kort over haar band met het IJsselmeer, en vooral die van haar vader Auke.

Urk

“Ik ben op Urk geboren, opgegroeid en getrouwd. Onze kinderen zijn hier ook geboren. Ons hele leven draait om het IJsselmeer; we zitten vaak aan het strand of we fietsen of wandelen langs de kust. De Urker haven is voor ons zo’n zelfde omgeving waar we herinneringen ophalen. Daar maak je ook altijd wat mee; je kunt zomaar elke dag genieten van dingen die je ziet of van mensen die je ontmoet. Aan de kinderen of aan anderen die we daar tegenkomen vertellen we hoe het vroeger was. Daar waar nu ons huis staat, “lagen de zeerobben te zonnen”, zei mijn vader tegen ons. Aan zijn blik kon je zien dat hij met zijn gedachten terugging in de tijd.

Het was voor hem en veel andere Urkers een hardwerkend bestaan. Onze vader ging als elfjarig jongetje van school en moest vervolgens mee op een botter om de kost te verdienen. In weer en wind waren ze aan het werk. Vaak moesten ze een haven tussen het werk door proberen te bereiken, zoals die van Laaksum of Medemblik, meestal om te schuilen voor de storm. Vader zat vol met verhalen en hij kon hier smakelijk over vertellen. Vooral op oudejaarsavond deed hij dat, wanneer we als gezin gezellig samen oliebollen aten na de kerkdienst. We vroegen dan aan vader: “Vertel ons eens hoe het was?”

Ja, en dan begon hij te vertellen! Natuurlijk ook over hoe de inpoldering verliep, de verandering van de Zuiderzee naar IJsselmeer en wat deze gebeurtenissen voor hem hebben betekend. Je moest bij hem goed op je woorden letten: “Pas goed op! Want het heet wel IJsselmeer, maar het was een zee!” Hij wist uit eigen ervaring hoe het tekeer kon gaan op het water. Het is meerdere keren voor de vissers slecht afgelopen. Het Urker vissersmonument herinnert ons hier nog steeds aan. Na de afsluiting van de Zuiderzee voer hij met een kotter de Noordzee op, hoewel hij nog tot 1970 op het IJsselmeer viste en in de winter zijn geld verdiende als boerenarbeider of in de bosbouw.

Tijdens een razzia op Urk werd Auke door de Duitsers samen met een aantal andere jonge mannen opgepakt. Ze werden daarna naar een werkkamp in Duitsland gebracht. Na de oorlog is hij helemaal terug naar Urk gelopen. Af en toe had hij de mogelijkheid om achterop een kar of fiets mee te liften. Nadat hij Lemmer eindelijk bereikt had, liep hij langs de dijk van de nieuwe polder richting Urk. Bèbe en bessien woonden langs de dijk en zagen hem aan komen lopen. Wat moeten ze ontzettend blij geweest zijn!"

Foto: "urk" (CC BY-SA 2.0) by joopvandijk